به نقل از «تابناک»

لیله الرغائب پرتکرارترین جست و جوی کاربران ایرانی در گوگل/ پیک ششم کرونا علائم اومیکرون را ترند کرد/ داغ شدن بحث‌ها پیرامون معافیت مشمولان متأهل/ افزایش اقبال شهروندان ایرانی به واکسن اسپایکوژن

تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۹۸۴۹۴

روزانه عبارت و مفاهیم متعدد و صد البته متفاوتی از سوی کاربران فضای مجازی در شبکه‌های اجتماعی و موتور‌های جستجوگر جست و جو می‌شود؛ مفاهیمی که بعضاً با تحولات خبری در جریان ارتباط تنگاتنگی دارند و کاربران به دنبال اطلاعات بیشتری در مورد آن‌ها هستند. در بسته خبری پیش روی به مهم‌ترین مفاهیم جست و جو شده و بیان دیگر ترند‌های گوگل در چهل و هشت ساعت اخیر اشاره شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش «تابناک»؛ در بازه زمانی مورد اشاره، مفاهیم و عباراتی چون «لیلةالرغائب»، «اعمال ماه رجب»، «واکسن اسپایکوژن»، «علائم امیکرون»، «معافیت مشمولان متأهل» و... از مهم‌ترین موضوعاتی بود که کاربران ایرانی در اینترنت به دنبال اطلاعاتی در مورد آن‌ها بودند.

لیلة الرغائب

لَیلَةُ الرَّغائِب یا شب آرزوها نخستین شب جمعهٔ ماه رجب است که در آن امید به بخشش‌های فراوان از سوی خداوند است.

بر اساس روایتی از پیامبر(ص) در این شب فرشتگان به کعبه می‌آیند و از خدا درخواست می‌کنند روزه‌دار در ماه رجب را ببخشد. در این روایت، هم‌چنین خواندن دوازده رکعت نماز با کیفیتی خاص پس از عشاء تا قبل از نیمه شب توصیه شده است. جمعی از عالمان شیعه و سنی، روایت مذکور را جعلی دانسته‌اند. گروهی از فقها انجام اعمال لیلة الرغائب را به امید مطلوبیت (رجاءً) جایز می‌دانند.

همزمان با نزدیک شدن به نخستین شب جمعه ماه رجب در سال جاری، حالا این شب معنوی نیز به یکی از ترندهای مهم گوگل تبدیل شده است و بسیاری از کاربران در پی یافتن اطلاعات بیشتری پیرامون آن هستند.

در باب فضیلت این شب، سخنان بسیاری بیان شده است. آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی، صاحب کتاب المراقبات در باب لیلة الرغائب مطالبی بیان کرده است که در ادامه می‌خوانید: «چنانچه شب اول ماه مصادف با شب جمعه بود، سزاوار است عمل لیلة الرغائب را نیز انجام دهد. از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت شده است که فرمودند: از اولین شب جمعه در ماه رجب غافل نشوید. زیرا شبی است که فرشتگان آنرا لیلة الرغائب می‌نامند.

این نامگذاری به این جهت است که هنگامی که یک سوم از شب گذشت، هیچ فرشته‌ای در آسمان‌ها و زمین نمی‌ماند مگر اینکه در کعبه و اطراف آن جمع می‌شوند. آنگاه خداوند به طور غیرمنتظره‌ای بر آنان وارد شده و می‌فرماید: ای فرشتگانم! هر چه می‌خواهید از من درخواست کنید. فرشتگان عرض می‌کنند: حاجات ما این است که از روزه داران رجب درگذری. خداوند می‌فرماید: این کار را انجام دادم.

بهتر است کسی که این حدیث را می‌شنود، در این شب، زیاد بر فرشتگان صلوات فرستاده تا تکلیفی را که آیه ۱۲ تحیت به عهده ما گذاشته به اندازه توانایی انجام داده باشد. سپس رسول خدا (ص) فرمودند: کسی که روز پنجشنبه اول رجب را روزه گرفته و سپس بین نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز بجا آورده، هر دو رکعت به یک سلام و در هر رکعتی سوره فاتحه یک بار، انا انزلناه فی لیلةالقدر سه بار و قل هو الله احد را دوازده بار خوانده، و هنگامی که نماز تمام شد، هفتاد بار بر من (با این الفاظ) صلوات بفرستد: اللهم صل علی محمد النبی الأمی و علی آله، سپس سجده کرده و در سجده هفتاد بار بگوید: سبوح قدوس رب الملائکة و الروح؛ سپس سر خود را بلند کرده و بگوید: رب اغفر و ارحم و تجاوز عما تعلم انک انت العلی الأعظم آنگاه بار دیگر به سجده رفته و در سجده همان چیزی را بگوید که در سجده اول گفت، سپس حاجت خود را از خدا بخواهد، ان شاءالله تعالی برآورده می‌شود.

سپس رسول خدا فرمودند: قسم به کسی که جانم در دست اوست؛ هیچ بنده یا کنیزی از بندگان و کنیزان خدا این نماز را به جا نمی‌آورد، مگر اینکه خداوند گناهان او را می بخشد گرچه گناهان او مثل کف دریا و به عدد شن و به وزن کوه‌ها و به عدد برگهای درختان باشد و روز قیامت هفتصد نفر از خویشاوندان خود را که همگی سزاوار آتش باشند شفاعت می‌کند. و در شب اول قبر خداوند ثواب آن را به بهترین صورت، با روی گشاده و خندان و زبان فصیح برای او می‌فرستد که می‌گوید: ای محبوب من! مژده بده؛ از هر سختی نجات پیدا کردی. می پرسد: تو کیستی؟ رویی بهتر از روی تو ندیده و بویی به خوشبویی تو مشامم نرسیده. جواب می‌دهد: ای محبوب من! من ثواب آن نمازی هستم که در فلان شب، فلان منطقه، فلان ماه و فلان سال بجا آوردی؛ امشب آمده ام تا حقت را ادا کرده، مونس تنهایی تو بوده و وحشتت را از بین ببرم؛ و زمانی که در شیپور دمیده شود، در عرصه قیامت بر سرت سایه افکنم. و تو هرگز هیچ خیری را از جانب مولایت از دست نخواهی داد.

بیشتر بخوانید

لیله الرغائب چیست؟ اعمال ماه رجب

با فرا رسیدن ماه رجب، بسیاری از کاربران در شبکه های اجتماعی و به ویژه گوگل به دنبال یافتن اطلاعاتی بیشتر در مورد این ماه و نیز اعمال مذهبی ماه رجب هستند و همین مسئله به ترند شدن اعمال ماه رجب منجر شده است.

در مورد اعمال ماه رجب توضیح اینکه رسول خدا (ص) ماه رجب را «ماه أصَبّ» نام نهاده چرا که در این ماه درهای رحمت خداوند بر روی بندگان شایسته‌ وی باز می‌شود.

در مورد روزهای ماه رجب که چقدر بافضیلت است هرچه اشاره‌کنیم بازهم کم است از این ماه به‌عنوان ماه عبادت و خودسازی یاد می‌شود که در این قسمت به چند مورد از آن می‌پردازیم.

در احادیث آمده است که نهری در بهشت برین جاری است که آبش از شیر سفیدتر و مزه‌اش از عسل شیرین‌تر است هر کس فقط یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد از آن خواهد نوشید اسم این نهر «رجب» است.

ماه رجب ماه پر خیروبرکتی است ماهی است که با انجام چند عمل مجوز ورود به بهشت برای هرکسی صادر می‌شود و درهای رحمت و بخشش الهی به روی هرکسی باز می‌شود هر کسی سه روز از این ماه (روزهای پنج‌شنبه، جمعه و شنبه) را روزه بگیرد ثواب بیشتری برایش دارد.

رسول خدا (ص) می‌فرمایند: اگر کسی به هر علتی نتوانست در این ماه روزه بگیرد با خواندن روزانه‌ این تسبیحات می‌تواند ثواب روزه گرفتن را کسب کند هرروز صد مرتبه خوانده شود: «سُبْحانَ اللهِ الْجَلیلِ، سُبْحانَ مَنْ لا یَنْبَغِی التَّسْبیحُ اِلاَّ لَهُ، سُبْحانَ الاْعَزِّ الاْکْرَمِ، سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّةَ وَهُوَ لَهُ اَهْلٌ» پاک و منزه است خدای بزرگ، پاک و منزه است آن که تنزیه و تسبیح جز برای او شایسته نیست، پاک و منزه است خدای برتر و کریم‌تر، پاک و منزه است آنکه لباس عزت در بر دارد و شایسته آن است.

اعمال ماه رجب

اعمال ماه رجب به دو صورت است که یک بخش از اعمال مشترک بین همه روزها است و می‌توان در طول ماه رجب آن را انجام داد و از ثواب آن بهره‌مند شد ولی برخی از اعمال مخصوص شب‌های خاصی از این ماه شریف است که باید در همان موقع انجام شود.

اعمال مشترک ماه رجب

اعمالی که در اینجا نوشته‌شده مختص روز خاصی نیست بلکه در تمامی روزهای ماه رجب از اهمیت بالایی برخوردار است ازجمله:

در تمام ماه رجب، این دعا را بخوانید: یا مَنْ یَمْلِکُ حَوآئِجَ السّآئِلینَ، ویَعْلَمُ ضَمیرَ الصّامِتینَ، لِکُلِّ مَسْئَلَة؛ مِنْکَ سَمْعٌ حاضِرٌ وَجَوابٌ عَتیدٌ اللّهُمَّ وَمَواعیدُکَ الصّادِقَةُ واَیادیکَ الفاضِلَةُ؛ وَ رَحْمَتُکَ الواسِعَةُ فَاَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَآلِ محمد؛ واَنْ تَقْضِیَ حَوائِجی لِلدُّنْیا وَالاْخِرَةِ، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْء قَدیرٌ.

همچنین پیامبر (ص) فرمودند: هر شخصی در ماه رجب ۱۰۰ مرتبه بگوید «أَسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذِی لا إلهَ إِلاّ هُوَ، وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ» و در آخر صدقه‌ای کنار بگذارد، خداوند مغفرت و رحمت و مغفرت در کارش نصیب می‌کند و هر کسی ۴۰۰ مرتبه آن را بگوید فضیلت شهیدان را دارد؛ و نیز فرموده اند: هر شخصی هزار مرتبه «لا اِلهَ اِلاَّ اللّه» در ماه رجب بگوید، حسنات و ثواب فراوانی از سوی خداوند بر او نوشته می‌شود.

دریکی از روایات نقل‌شده است: هر کسی در ماه رجب، در زمان صبح، ۷۰ مرتبه و شب ۷۰ مرتبه بگوید اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ أَتُوبُ اِلَیْهِ و بعد از آن دستان خود را بلند کرده و بگوید أَللّهُمَّ اغْفِرْ لی وَ تُبْ عَلَیَّ چنانچه در همان ماه رجب بمیرد، رضایت و خشنودی خداوند از آن او خواهد بود.

در روایت دیگر نقل شده است که در طول این ماه هزار مرتبه بگویید «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ ذَاالْجَلالِ وَ الاْکْرامِ مِنْ جَمیعِ الذُّنُوبِ وَالاْثامِ» تا خداوند رحمان و رحیم آمرزشش را برایتان نشان دهد.

«سیّد بن طاووس» در «اقبال» فضیلت زیادی برای خواندن سوره «قل هو الله احد» در ماه رجب نقل کرده است.

از رسول خدا (ص) در روایتی آمده است که آن حضرت فرمود: هر که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد و چهار رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت با یک سلام) و در رکعت اول ۱۰۰ مرتبه «آیة الکرسی» بخواند و در رکعت دوم ۲۰۰ مرتبه «قل هو الله احد»، قبل از اینکه بمیرد خود را در بهشت نظاره می‌کند و یا حتی کسی دیگر جای او را در بهشت می‌بیند و برای او تعریف می‌کند.

بیشتر بخوانید

با نمازهای ماه رجب بیشتر آشنا شوید نمازهای ماه رجب چیست؟ واکسن اسپایکوژن

همزمان با آغاز تزریق دوز یادآور واکسن کرونا، بسیاری از شهروندان در مورد وضعیت و کیفیت واکسن اسپایکوژن که یکی از واکسن های پروتئینی است، در گوگل جست و جو می کنند و همین مسئله به ترند شدن این واکسن کمک کرده است.

در مورد واکسن اسپایکوژن توضیح اینکه اسپایکوژن، واکسن استرالیایی-ایرانی کرونا، حاصل همکاری مشترک شرکت سیناژن و شرکت Vaxine استرالیا است. سیناژن پیشگام در تولید محصولات بیوتکنولوژی پزشکی در منطقه و تنها مجموعه در ایران با استاندارد کیفی اتحادیه اروپا (EuGMP) است.

واکسن اسپایکوژن به عنوان دُز بوستر باعث پاسخ ایمنی مجدد و افزایش در میانگینِ غلظت آنتی‌بادی‌ها شد. این افزایش در سطح ایمنی برای دریافت‌کنندگان واکسن ویروس غیرفعال مانند سینوفارم قابل‌توجه و تا بیش از ۲۵ برابر بود.

به‌همراه واکسن، افزودنی استانداردی به نام ادجوانت استفاده می‌شود که ایمنی پرقدرت‌تر و با دوام‌تر در مقابل ویروس را ایجاد می‌کند.

ادجوانت‌ها در بیشتر واکسن‌ها از نوع نمک‌های آلومینیومی هستند، اما در واکسن استرالیایی-ایرانی اسپایکوژن از ادجوانت‌های غیرآلومینیومی استفاده شده است؛ چرا که هم ایمنی مطلوبی ایجاد می‌کنند و هم عوارض کمتری نسبت به ادجوانت‌های آلومینیومی دارند.

واکسن استرالیایی-ایرانی اسپایکوژن یک واکسن Subunit است؛ به این معنی که برای تهیه واکسن، تنها از بخشی از ساختمان ویروس به‌جای خود ویروس کرونا (به‌صورت کشته‌شده یا ضعیف‌شده) استفاده شده است که باعث میزان بالایی از تحریک سیستم ایمنی می‌شود. این نوع طراحی می‌تواند احتمال بروز عوارض جانبی ناشی از واکسن را کاهش دهد و بسیار ایمن تلقی می‌شود.

 واکسن کرونا اسپایکوژن با استفاده از روش‌های مهندسی ژنتیک تهیه و تولید شده است. شرکت داروسازی سیناژن تجربه طولانی و چندین ساله در تولید انواع پروتئین‌های نوترکیب برای درمان بیماری‌های مختلف مانند ام‌اس، آرتریت مفصلی، انواع سرطان، دیابت و … دارد و تولید پروتئین نوترکیب برای واکسن کرونا را نیز بر پایه همین تجربه دنبال کرده است.

پس از تزریق واکسن اسپایکوژن، پروتئین نوترکیب Spike در بدن توسط انواعی از سلول‌های ایمنی به نام سلول‌های عرضه‌کننده آنتی‌ژن (antigen-presenting cells) جمع‌آوری می‌شود. در قدم بعدی، این سلول‌ها بخش‌هایی از پروتئین Spike را در سطح خود نمایان می‌کنند. با قرارگرفتن بخش‌هایی از پروتئین Spike در سطح سلول‌های عرضه‌کننده آنتی‌ژن، این پروتئین توسط سلول‌های دیگری از سیستم ایمنی به نام سلول‌های T کمک‌کننده (helper T cells) شناسایی می‌شود.

فعال‌شدن سلول‌های T کمک‌کننده باعث فراخوانی بخش‌های مختلف سیستم ایمنی برای مقابله می‌شود. در ادامه، سلول‌های T کمک‌کننده، سلول‌های دیگری را در سیستم ایمنی به نام سلول‌های B و T فعال می‌کنند. سلول‌های B توانایی تولید پادتن (آنتی‌بادی) علیه پروتئین Spike را خواهند داشت و همچنین سلول‌های T از مکانیزم‌های دیگری باعث ایجاد ایمنی در برابر ویروس خواهند شد.

 بعد از تزریق واکسن کرونا اگر ویروس به بدن فرد واکسینه وارد شود، سیستم ایمنی بدن به سرعت فعال شده و با ترشح پادتن‌ و غیرفعال کردن سلول‌های آلوده به ویروس، از گسترش آن در بدن جلوگیری می‌کند.

بیشتر بخوانید

دز سوم واکسن اسپایکوژن برای چه افرادی بهترین انتخاب است؟ واکسن اسپایکوژن چیست؟ علائم اومیکرون

این روزها و در شرایطی که بسیار از مردم جامعه تصور می کردند از پیک های طولانی و خسارت بار ویروس کرونا عبور کرده ایم، دوباره ویروس کرونا این بار با سویه اومیکرون رواج پیدا کرده و وارد پیک ششم ویروس کرونا شده ایم.

شرایطی به شدت نگران کننده که به قرمز شدن وضعیت بسیاری از مناطق کشور منجر شده و در ادامه به ترند شدن برخی عبارت های مرتبط مثل علائم اومیکرون کمک کرده است.

هم اینک بسیاری از کاربران در گوگل در پی یافتن اطلاعاتی بیشتر پیرامون علائم اومیکرون هستند.

در مورد علائم اومیکرون توضیح اینکه مقایسه اومیکرون با ویروس‌های دلتا، آنفلوانزا و سرماخوردگی نشان می‌دهد که سرفه‌های خشک، تنگی نفس، از دست حس بویایی و تب در مقایسه با دیگر با بیماری‌ها در اومیکرون کمتر است.

از شایع‌ترین علائم اومیکرون می‌توان به آبریزش بینی، عطسه، گلودرد سردرد و خستگی اشاره کرد. علائم دیگری مانند سرفه، تنگی نفس، تب، تعریض شبانه، لرز، از دست دادن حس بویایی در مرحله بعد خواهد بود و در میان مبتلایان به اومیکرون شایع نیستند.

همچنین مدت زمان علائم بیماری اومیکرون به جز موارد بستری، دو تا چهار روز است تا علائم در فرد پدیدار شود. این در حالی است که سرفه، گلودرد، تب و لرز، سردرد و خستگی، علائم شایع در میان مبتلایان به آنفلوانزا است.

در ویروس دلتا نیز علامت‌های شایع، سرفه، آبریزش بینی، گلودرد، تنگی نفس، تب و لرز، سردرد و از دست دادن حس بویایی و خستگی است.

در سرماخوردگی سرفه، آبریزش بینی، عطسه، گلودرد از مهمترین و شایع‌ترین علامت‌های این بیماری است و دو تا سه روز نیز زمان می‌برد تا علائم آن به طور کامل مشهود شود.

بیشتر بخوانید

چرا علائم امیکرون ملایم‌تر از دلتاست؟ معافیت مشمولان متأهل

ماجرای معافیت مشمولان متأهل و نیز خرید سربازی علی رغم مخالفت های شدیدی که به همراه داشته است، همچنان در صدر ترندهای گوگل قرار دارد.

به صورت مشخص و ظرف روزهای گذشته بسیاری از کاربران در مورد ماجرای معافیت مشمولان متأهل و شرایط آن که در مجلس شورای اسلامی به آن پرداخته شده است، سوالاتی دارند که در گوگل در پی یافتن پاسخ سوالات خود هستند.

در همین رابطه پیشتر فارس نوشت: حث سربازی این روزها بیش از گذشته مطرح شده؛ چراکه کمیسیون تلفیق بودجه در چند روز اخیر ابتدا با موضوع خرید سربازی مشمولان مقیم خارج و سپس خرید چند صد میلیون تومانی مشمولان غایب ، موضوع سربازی را بیش از پیش داغ کرده و به پر بازدیدترین اخبار رسانه و فضای مجازی تبدیل کرده است.

اما بعد از گذشت دو روز از اعلام خبر تبعیض‌آمیز و جنجالی فروش ۲۵۰ تا ۶۰۰ میلیون تومانی سربازی _که فضای جامعه را پر از حرف و حدیث و انتقاد و پیشنهاد کرده بود _ طرح «معافیت مشمولان متاهل ۳۰ سال دارای دو فرزند و بیشتر» در کمیسیون تلفیق بودجه مطرح شد و رأی آورد.

و اما سوال این است که این طرح چه جزییاتی داشته و شامل کدام دسته از مشمولان می شود؛ آیا این طرح شامل مشمولان غایب نیز می‌شود؟
افراد با چه سطح از تحصیلات در شمول این طرح جای می‌گیرند؟ و ...

 پیگیری‌های خبرنگار انتظامی خبرگزاری فارس از مسئولان ذیربط و آگاه به حوزه سربازی حاکی از آن است که در این طرح فقط «سن و تعداد فرزند» مهم است؛ یعنی اگر فرد مشمول، تحصیلات زیر دیپلم و یا حتی تحصیلات بالا چون دکترا داشته باشد این طرح شاملش می شود؛ فقط باید سن فرد بالای ۳۰ سال بوده و دو فرزند هم داشته باشد.

از سوی دیگر مدت غیبت سربازی نیز مهم نیست؛ ممکن است کسی از همان سن مشمولیت یعنی ۱۸ سالگی تمام وارد غیبت شده باشد و یا کسانی مثل طلاب و دانشجویان پزشکی که به صورت پیوسته تحصیل می‌کنند حتی یک روز هم غیبت نداشته باشند اما هر دو دسته با اجرای این طرح معاف خواهند شد.

 گفتنی است اگر این طرح در صحن علنی مجلس شورای اسلامی تایید شود و با اصل ۱۱۰ قانون اساسی نیز تطبیق داشته باشد تعداد زیادی از مشمولان غایب و غیر غایب ۳۰ ساله به بالا که پدر دو فرزند و بیشتر هستند تعیین تکلیف شده و از جنبه سربازی دیگر هیچ نگرانی نداشته و کارت معافیت دریافت خواهند کرد؛ چه افرادی که مشکل داشته و به سربازی نرفته و چه افرادی که از معافیت تحصیلی استفاده کرده و تا این سن خدمت سربازی خود را انجام نداده اند.

بنابراین شرط شمول بودن در طرح معافیت مشمولان متاهل دارای دو فرزند به بالا، فقط سن و تعداد فرزند است.

باید گفت پدران دارای دو فرزند به بالا که کمتر از ۳۰ سال سن داشته و یا افراد ۳۰ ساله دارای تک فرزند و یا فاقد فرزند در این طرح قرار نمی گیرند.

بیشتر بخوانید

جزئیات طرح «معافیت مشمولان متأهل»

منبع: تابناک

کلیدواژه: مذاکرات وین پیک ششم کرونا دهه فجر چهلمین جشنواره فیلم فجر آیت الله صافی گلپایگانی لیلة الرغائب لیله الرغائب اعمال ماه رجب واکسن اسپایکوژن علائم اومیکرون مذاکرات وین پیک ششم کرونا دهه فجر چهلمین جشنواره فیلم فجر آیت الله صافی گلپایگانی معافیت مشمولان متأهل بسیاری از کاربران واکسن اسپایکوژن علائم اومیکرون بیشتر بخوانید پاک و منزه اعمال ماه رجب واکسن کرونا ویروس کرونا سیستم ایمنی روزه بگیرد ماه رجب ماه رجب سلول های T رسول خدا دو فرزند سلول ها شب جمعه س ب حان ۳۰ سال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۹۸۴۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکسن کرونای آسترازنکا چقدر تهدیدتان می‌کند؟ | اشتباهاتی که مردم را به تزریق این واکسن ترغیب کرد

همشهری آنلاین - مریم سرخوش: بروز عوارض نادر با تزریق واکسن آسترازنکا شامگاه دوشنبه (10 اردیبهشت 1403) مورد تایید شرکت سازنده آن هم قرار گرفت. عوارضی که پیشتر از سوی کشورهای مصرف‌کننده به ویژه‌ اروپایی‌ها مطرح و حتی در کوران واکسیناسیون جهانی علیه پاندمی کرونا، تزریق آن را متوقف هم کرده بودند. حالا شرکت آسترازنکا گفته که این واکسن می‌تواند باعث بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی (TTS) شود. آنها گفته‌اند که خطر مرگ ناشی از TTS با ترزیق واکسن آسترازنکا یک در یک میلیون نفر است.

این در حالی است که تقریبا 12درصد واکسن‌های وارداتی به ایران هم آسترازنکا بود، چیزی حدود 25 میلیون دوز، به همین دلیل یک نگرانی جدید از تزریق این واکسن در اذهان عمومی شکل گرفته. نگرانی‌ای که البته به گفته متخصصان تنها در صورت بروز عوارض در همان روزها و هفته‌های ابتدایی تزریق واکسن جدی است اما با گذشت دو سال از زمان تزریق و نبود علائم، دیگر خطری وجود ندارد.

به جز این نگرانی، پیگیری همشهری آنلاین از چند متخصص حوزه واکسن‌ها عیان‌کننده یک وضعیت عجیب دیگر هم هست، این‌که انتشار این خبر باعث شده که بسیاری از دریافت‌کنندگان آسترازنکا، اکنون سایر مشکلات جسمانی‌شان را هم با این واکسن مرتبط بدانند، اما کارشناسان حوزه سلامت می‌گویند که چنین چیزی مورد تایید نیست و در حال حاضر یک عارضه درباره این واکسن مورد تایید قرار گرفته؛ لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی. هر چند که فواید تزریق واکسن‌ها نسبت به عوارض آن آنقدر بالاست که در بحران پاندمی‌ها نادیده گرفته می‌شوند. صبج امروز هم بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت در پاسخ به خبرنگاران درباره عوارض واکسن‌های کرونا گفته «واکسن‌ها از روش‌های مختلف تامین شد و از عمده‌ترین واکسن‌ها سینوفارم چینی بود که نزدیک به 155 میلیون دوز در کشور تزریق شد و کم‌عارضه‌ترین هم بود. کمیته واکسن هم عوارض را رصد می‌کند و حداقل ضایعات را در کشور داشتیم.»‌

اولین مرگ‌های آسترازنکایی

موج توقف تزریق واکسن‌های آسترازنکا در اروپا از اسفند 99 آغاز شد، ابتلا نروژ، ایسلند، بلغارستان، اتریش، هلند،‌ دانمارک و ایرلند و پس از آنها، فرانسه، آلمان و بریتانیا، استونیا، لیتوانی، لوکزامبورگ، رومانی و لاتویا دستور توقف واکسیناسیون با این واکسن را دادند.

همان زمان اتریشی‌ها از مرگ یک پرستار به دلیل اختلال انعقاد خون بعد از تزریق آسترازنکا خبر دادند، پس از آن هم مصرف‌کننده دیگری در این کشور دچار آمبولی ریه شد. همزمان در دانمارک هم یک مرگ و بروز خونریزی مغزی در بیمار دیگر ناشی از تزریق واکسن ثبت شد. مرگ‌هایی که به صورت موردی در دیگر کشورها هم گزارش می‌شد و توقف واکسیناسیون با آسترازنکا.

آکادمی علمی استرازنکا البته از همان زمان که بحث عوارض قلبی و مرگ‌های ناشی از ترزیق واکسن آسترازنکا مطرح شد، اعلام کرد خطر مرگ ناشی از TTS (ایجاد لخته خون و کاهش تعداد پلاکت‌های خون) یک در یک میلیون نفر است و خطر ریسک ابتلا به TTS هم در کل جهان کمتر از 30 در یک میلیون نفر.

این در حالی است که تا پاییز 1402 و بر اساس آمارهای جهانی ۱۳ میلیارد و ۲۷۰ میلیون و ۱۷۰ هزار و ۳۳۲ واکسن کرونا در کشورهای مختلف تزریق شده که بخش زیادی از آنها را سینوفارم چین و رتبه دوم هم به آسترازنکا تعلق دارد. البته آسترازنکا رتبه‌دار توزیع واکسن در کشورهای مختلف (185 کشور) است و پس از آن فایزر، مدرنا، جانسون‌جانسون و سینوفارم قرار دارند.

هشدار تزریق واکسن در ایران

در ایران هم در ماه‌های نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابی‌های اولیه توصیه‌هایی به عدم تزریق واکسن آسترازنکا برای گروه‌های سنی خاص -افراد زیر 40 تا 50 سال به ویژه زنان مطرح شد. البته که با توجه به واردات قابل توجه واکسن چینی (سینوفارم) و بدقولی سازمان جهانی بهداشت در اعطای واکسن‌های سبد کووکس (عمده آنها واکسن‌ آسترازنکا بود) به ایران باعث شد که نزدیک به 70 درصد مردم ایران واکسن‌ چینی را تزریق کنند و آسترازنکا در رتبه دوم قرار بگیرد.

کیانوش جهانپور، سخنگوی سابق وزارت بهداشت در این باره به همشهری توضیح بیشتری می‌دهد و می‌گوید: شرکت آسترازنکا به بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی با تزریق این واکسن اشاره کرده که مساله جدیدی هم نیست. این موضوع در ماه‌های نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابی‌های اولیه در برخی افراد به ویژه در گروه‌های سنی و جنسیتی خاص مطرح شد.

او ادامه می‌دهد: اساسا مجوز تلقیح این واکسن و سایر واکسن‌های کرونا در بدو امر تا ماه‌ها چه در بریتانیا چه اروپا و آمریکا، حتی سایر کشورها مجوز مصرف اضطراری بود که شرایط خود را دارد. همان زمان هم کمیته ملی وقت واکسیناسیون علیه کووید19 در ایران هشدارهایی به ویژه برای افراد زیر 40 سال را مطرح کرد. چون واکسن آسترازنکا به دلیل همین عوارض ولو نادر در همان ماه‌های نخست در کشورهای اروپایی نیز با فراز و نشیب‌هایی روبرو شد و در بسباری از کشورها برای گروه‌های سنی زیر 40 بعضا 50 سال هشدار داده شده بود.

آثار یک سیاست‌ اشتباه

جهانپور در این باره به یک سیاست‌گذاری اشتباه هم اشاره می‌کند و می‌گوید: فضای غبارآلود رسانه‌ای و تلاش برخی افراد برای وارونه‌نمایی موضوع، برخی سوء‌برداشت‌ها را در پی داشت. چنان که حتی برخی افراد را به سمت تزریق این واکسن در کشورهای همجوار با صرف هزینه بالا کشاند. از سوی دیگر برخی افراد برای این‌که آسترازنکا تقریبا در فهرست مورد تایید اغلب کشورها برای مسافرت قرار داشت، حتی در گروه‌های سنی زیر 50 یا 40 سال داوطلبانه و مصرانه مبادرت به تهیه این واکسن و تلقیح آن کردند.

او درباره میزان تزریق این واکسن در کشور هم بیان می‌کند: حدود 10درصد واکسن‌های تزریق شده در کشور به آسترازنکا تعلق داشت. مبدا این واکسن شرکت آسترازنکا در بریتانیا بود و به نوعی ابتدا تحت عنوان آکسفورد-آسترازنکا مشهور بود. در کشورهای مختلف بیش از یک میلیارد دوز از این واکسن تولید و ترزیق شده. کشورهای اروپای شرقی و جنوبی حتی جنوب شرقی آسیا هم این واکسن تولید کرده‌اند. سهمیه ایران از کووکس هم عمدتا آسترازنکا بود که محموله‌های آن از ایتالیا و مجارستان و ژاپن و کره‌جنوبی وارد ایران شد.

فواید واکسن‌ها را نمی‌توان نادیده گرفت

این پزشک تاکید می‌کند: نباید از نظر دور داشت که هر واکسنی می‌تواند، عوارضی جانبی داشته باشد اما در عین حال باید بپذیریم، همین واکسن‌ها بسیاری از اپیدمی‌های مزمن را نابود کرده‌اند، این عوارض نه چندان شایع، خاص این واکسن نبوده چنانکه در مورد واکسن آمریکایی جانسون و جانسون هم بروز عوارض بیشتری مطرح شد و این واکسن عملا در خود ایالات متحده محدود و متوقف شد. تبعا مجوز مصرف اضطراری در شرایط خاص و اضطراری پاندمی و همه‌گیری کرونا صادر شده و این قابل قیاس با وضعیت عادی یا مطالعات پسینی در مورد یک واکسن نیست.

جهانپور با بیان این که مقایسه میزان حفاظت ایجاد شده از این واکسن‌ها با عوارض احتمالی آن همچنان برای استفاده از این واکسن‌ها ولو مشروط، گریزناپذیر است و باید آن را با اطلاعات و یافته‌های آن زمان باید سنجید، ادامه می‌دهد: اما همین اطلاعات هم حکایت از آن داشت و دارد که اولا واکسن آسترازنکا و جانسون و جانسون به ویژه برای گروه‌های سنی زیر 40 سال پرعارضه‌تر از واکسن‌های ایرانی ارزیابی می‌شدند، چنانکه شواهد و یافته‌های بعدی واکسیناسیون با این واکسن و واکسن‌های ایرانی مانند کووایران برکت، پاستوکووک، فخرا، اسپایکوژن و... که با فناوری‌های متفاوتی تهیه شده بودند نشان از آن داشت و دارد که واکسن‌های ایرانی به مراتب کم عارضه‌تر و چه بسا با قبلیت مصون‌سازی بالاتری بودند.

او البته تاکید می‌کند که هنوز هم واکسن آسترازنکا به رغم عوارض جانبی نادر آن یکی از موثرترین واکسن‌ها در محافظت از جان میلیون‌ها نفر به‌شمار می‌رود و با توجه به گستره تولید و توزیع انبوه آن در 5قاره نقش موثری در مهار همه‌گیری کرونا در بسیاری از کشورها داشته است.

آسترازنکا رتبه‌دار توزیع واکسن در 185 کشور جهان است و پس از آن فایزر، مدرنا، جانسون و جانسون و سینوفارم قرار دارند نگران باشیم؟

جهانپور به یک نکته دیگر درباره بروز نگرانی در تزریق‌کنندگان این واکسن‌ها هم اشاره می‌کند و می‌گوید:‌ عمده عوارض نادر آسترازنکا محدود به ساعات، روزها و هفته‌های نزدیک به تلقیح بروز کرده و تقریبا برای عموم افرادی که دچار عوارض احتمالی نشده‌اند بعد از ماه‌ها و نزدیک دو سال از زمان تزریق جای نگرانی وجود ندارد. اگر کسی این واکسن را ترزیق کرده و طی ماه‌های گذشته عوارضی نداشته، انتظار بروز عوارض خاص نمی‌رود. معدود موارد عوارض که در ایران به ویژه در جوانان مشاهده شده هم مانع از آن نیست که کماکان این واکسن را واکسنی موفق در پیشگیری از کرونا و مقابله با کوید19 ندانیم.

البته به گفته این پزشک در حال حاضر واکسن‌های مؤثر، بروزرسانی شده و با عوارض کمتری مثل برکت پلاس در ایران داریم که می‌تواند رافع ایمن‌تر و مؤثرتری برای مشکلات بعدی و احتمالی ناشی از سویه‌های جدید کرونا داشته باشد. در عین اینکه باید این روند بروزرسانی و حمایت از استمرار توسعه و تحقیق واکسن‌های ایرانی کرونا حمایت شود و ادامه داشته باشد.

او درباره این که گفته می‌شود، برخی کشورها این واکسن را برای مردم خودشان استفاده نکردند و به ایران هدیه دادند هم می‌گوید: به هیچ عنوان درست نیست، آسترازنکا بعد از سینوفارم چین، دومین واکسنی بود که در بسیاری از کشورها تولید و مصرف شد. سایت‌های متعدد تولید این واکسن در کشورهای مختلف وجود داشت، از جمله ژاپن، کره جنوبی و حتی هند. در اروپا هم علاوه بر بریتانیا در کشورهایی از جمله ایتالیا، مجارستان و آلمان هم تولید این واکسن صورت گرفت. در آمریکای شمالی و لاتین هم به شدت مورد استفاده بود و آمار تزریق آن در هند هم بالا بود.

بیشتر بخوانید

حالا وقت پاسخ به ابهامات کروناست سکته‌های مغزی و قلبی این روزها به واکسن‌های کرونا ربط دارد؟ حذف ۲ واکسن کرونا در ایران خداحافظی با آسترازنکا در ایران

کد خبر 848793 منبع: همشهری آنلاین برچسب‌ها واکسن آسترازنکا خبر مهم كرونا در ايران سازمان جهانی بهداشت واکسن کرونا